Torbiel na jajniku to najczęściej cysta, która pojawia się w obrębie jajnika. Zalicza się ona do zmian patologicznych, ponieważ zaburza ona prawidłowe działanie narządu rozrodczego, jednak wcale nie musi być niebezpieczna i groźna dla życia. Czym jest torbiel na jajniku i czym się objawia? W jaki sposób się ją leczy?
- Czym jest torbiel na jajniku?
- Torbiele jajnika – objawy
- Rodzaje torbieli na jajniku
- Diagnozowanie torbieli na jajniku
- Jak leczyć torbiel na jajniku?
Czym jest torbiel na jajniku?
Torbiele na jajniku najczęściej swoim wyglądem przypominają balon i mogę przybierać nawet znaczne rozmiary. Ich umiejscowienie może być różne – na ścianie jajnika, na szypułce lub we wnętrzu jajnika. Najczęściej pojawiają się u kobiet w okresie rozrodczym. Mogą one występować zarówno pojedynczo, jak i w grupach i znajdować się w różnych miejscach. Najczęściej, co istotne, występują one w formie łagodnej i nie zagrażają zdrowiu, ani życiu. W postaci złośliwej mogą być jednak początkiem raka jajnika.
Torbiele jajnika – objawy
W przypadku cysty objawy nie pojawiają się od razu i rozwijają się na jajniku przed długi czas bezobjawowo. Z tego też powodu zazwyczaj ich odkrycie jest przypadkowe, na przykład w trakcie rutynowych badać ginekologicznych. Objawy pojawiają się dopiero później, gdy cysta na jajniku znacznie się rozrasta i tym samym zaczyna naciskać na okoliczne narządy. W ten sposób mogą pojawić się takie przypadłości jak: ból podbrzusza, uczucie parcia na pęcherz, zaburzenie cyklu miesiączkowego, plamienie, nudności, wymioty, wzdęcia, bóle pleców czy nawet wahania wagi.
Zazwyczaj dzieje się tak, gdy powstała cysta pęknie lub ulegnie skręceniu. W momencie, gdy ból pojawia się nagle i nie mija, należy jak najszybciej udać się do lekarza na badania.
Rodzaje torbieli na jajniku
Istnieją dwa rodzaje torbieli na jajnikach, które z kolei dzielą się na kolejne dwa typy. W ten sposób wyróżnia się torbiele czynnościowe:
- Torbiel pęcherzykowata – powstaje na skutek zaburzeń hormonalnych, w wyniku których pęcherzyk Graafa nie pęka, tylko wypełnia się płynem
- Torbiel ciałka żółtego – po pęknięciu pęcherzyka Graafa, przekształca się on w ciałko żółte, które zanika, gdy jednak do tego nie dojdzie, powstaje w nim torbiel
oraz nieczynnościowe torbiele jajnika:
- Torbiele endometrialne – zwana też czekoladowymi z racji zbierania się krwi w ich wnętrzu; powstaje w przebiegu endometriozy
- Torbiele dermoidalne – albo inaczej skórzaste to torbiele wypełnione pozostałości tkanek, tłuszczy czy nawet kości i zębów po nierozwiniętym płodzie
- Zespół policystycznych jajników
Są jeszcze torbiele nowotworowe, które jednak mogą mieć postać łagodną lub złośliwą.
Diagnozowanie torbieli na jajniku
Zdiagnozowanie cysty na jajniku najczęściej jest przypadkowe. Pierwszym krokiem jest wywiad, z którego lekarz dowiaduje się o ogólnym stanie zdrowia pacjentki, przebytych zabiegach operacyjnych, branych lekach i innych substancjach. Istotne jest także to, jakie choroby występowały w rodzinie. Istotna będzie także długość cyklu miesiączkowego, występowanie krwawień oraz inne istotne informacje.
Badanie ginekologiczne najczęściej polega w pierwszej kolejności na zewnętrznym badaniu narządów płciowych, a następie wewnętrznych przy pomocy wziernika. Bardzo istotne jest także USG dopochwowe, które pozwoli na dokładne obejrzenie wnętrza pochwy oraz okolic jajników. Dzięki temu można zauważyć powstałe torbiele, ich wielkość i grubość. W zależności od wyników obserwacji lekarz może zlecić dodatkowe badania.
Jak leczyć torbiel na jajniku?
W przypadku łagodnych torbieli czynnościowych zalecana jest przede wszystkim regularna obserwacja, ponieważ większość przypadków tego rodzaju cysty zanikają samoistnie bez konieczności szczególnego leczenia, ale wiele będzie zależało od decyzji lekarza. Często zaleca się więc doustne środki antykoncepcyjne w celu zahamowania wydzielania hormonów.
Nieco inaczej wygląda sytuacja gdy dojdzie do pęknięcia lub skręcenia torbieli, a tym samym do silnego bólu i krwawienia lub groźby powstania martwicy. Tutaj najczęściej konieczne jest leczenie operacyjne, w celu odessania krwi z otrzewnej. Taki zabieg często wykonuje się również w przypadku dużych torbieli, które przez swoją wielkość naciskają na inne narządy, jak również konieczne jest to w momencie podejrzenia zmian nowotworowych.